Wielki Czwartek

Wielki Czwartek

Triduum Paschalne rozpoczyna się Wielkim Czwartkiem. W tym dniu w kościołach na całym świecie celebrowana jest wyjątkowa msza święta, tzw. Msza Wieczerzy Pańskiej. Podczas niej kapłani obmywają nogi 12 wybranym wcześniej mężczyznom, co symbolizuje pokorę Jezusa Chrystusa i jego poniżenie.

Po Mszy kapłan przenosi Najświętszy Sakrament do tzw. ciemnicy, gdzie następnie odbywa się adoracja w ciszy. To symbol modlitwy Jezusa w ogrodzie oliwnym i wdzięczności za ustanowienie Eucharystii. Podczas adoracji wierni wspominają ostatnie chwile Jezusa przed śmiercią na krzyżu.

Podczas tego dnia ponad 2000 lat temu został ostanowiony sakrament Kapłaństwa i Eucharysti.

Wielki Czwartek w Kościele katolickim jest obchodzony jako pamiątka ustanowienia przez Chrystusa sakramentów kapłaństwa i Eucharystii podczas Ostatniej Wieczerzy. W kościołach katedralnych odprawiana jest wtedy uroczysta msza sprawowana w godzinach porannych przez biskupa diecezjalnego wraz z prezbiterami. Nazywana jest ona Mszą Krzyżma, ponieważ podczas niej poświęcane są nowe oleje przeznaczone do namaszczeń: podczas chrztu, bierzmowania, sakramentu kapłaństwa oraz przy namaszczeniu chorych. W trakcie tej mszy odbywa się odnowienie przyrzeczeń kapłańskich.

W kościołach parafialnych odprawiana jest tylko jedna uroczysta msza wieczorem - Msza Wieczerzy Pańskiej, która rozpoczyna Triduum Paschalne i kończy okres Wielkiego Postu. Podczas mszy w trakcie hymnu Chwała na wysokości biją wszystkie dzwony w świątyni. Po zakończeniu śpiewu dzwony i organy milkną (mogą być jednak nadal używane dla podtrzymania śpiewu). W czasie Przeistoczenia używane są kołatki bez gongu. W niektórych kościołach odbywa się obrzęd obmycia nóg dwunastu osobom, czyli tzw. "Mandatum". Podczas Mszy Wieczerzy Pańskiej konsekruje się dostateczną ilość komunikantów, aby wystarczyły na dzień obecny i następny. Po modlitwie po Komunii następuje zazwyczaj wręczenie kwiatów i upominków kapłanom. Po zakończeniu Wieczerzy Najświętszy Sakrament przenosi się do kaplicy adoracji, zwanej ciemnicą (na pamiątkę uwięzienia Jezusa po Ostatniej Wieczerzy), gdzie adoruje się go do późnych godzin nocnych i przez cały Wielki Piątek. Podczas przenosin Najświętszego Sakramentu śpiewa się hymn św. Tomasza „Sław języku tajemnicę” . Po zakończeniu liturgii obnaża się ołtarz, zdejmując świece, mszał, krzyż i obrus. Gest ten symbolizuje koniec wieczerzy, odarcie Chrystusa z szat oraz opuszczenia Go przez bliskich. Sam ołtarz bowiem jest symbolem Chrystusa. Niegdyś zachowywano także zwyczaj zmywania mensy ołtarzowej wodą z winem na znak, iż z serca Jezusa wypłynęły krew i woda. Tabernakulum pozostaje otwarte i puste.